نور وحی

تفسیر قطره ای حاج آقا قرائتی

نور وحی

تفسیر قطره ای حاج آقا قرائتی

سوره آل عمران آیه 173 و 174

الَّذِینَ قَالَ لَهُمُ النَّاسُ إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُوا لَکُمْ فَاخْشَوْهُمْ فَزَادَهُمْ إِیمَانًا وَقَالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ وَنِعْمَ الْوَکِیلُ

ﻫﻤﺎﻥ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﺮﺩم [ﻣﻨﺎﻓﻖ ﻭ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻧﻔﻮﺫﻯ ﺩﺷﻤﻦ] ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﮔﻔﺘﻨﺪ: ﻟﺸﻜﺮﻯ ﺍﻧﺒﻮﻩ ﺍﺯ ﻣﺮﺩم [ﻣﻜﻪ] ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﮔﺮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻧﺪ، ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺘﺮﺳﻴﺪ. ﻭﻟﻰ [ﺍﻳﻦ ﺗﻬﺪﻳﺪ] ﺑﺮ ﺍﻳﻤﺎﻧﺸﺎﻥ ﺍﻓﺰﻭﺩ، ﻭ ﮔﻔﺘﻨﺪ: ﺧﺪﺍ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﺲ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﺍﻭ ﻧﻴﻜﻮ ﻭﻛﻴﻞ ﻭ [ﻧﻴﻜﻮ ﻛﺎﺭﮔﺰﺍﺭﻯ] ﺍﺳﺖ.(173)  

فَانقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ وَفَضْلٍ لَّمْ یَمْسَسْهُمْ سُوءٌ وَاتَّبَعُوا رِضْوَانَ اللَّهِ وَاللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَظِیمٍ

ﭘﺲ ﺑﺎ ﻧﻌﻤﺖ ﻭ ﺑﺨﺸﺸﻰ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺧﺪﺍ [ﺍﺯ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺟﻨﮓ] ﺑﺎﺯﮔﺸﺘﻨﺪ، ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﮔﺰﻧﺪ ﻭ ﺁﺳﻴﺒﻰ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ، ﻭ ﺍﺯ ﺧﺸﻨﻮﺩﻯ ﺧﺪﺍ ﭘﻴﺮﻭﻯ ﻛﺮﺩﻧﺪ؛ ﻭ ﺧﺪﺍ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻓﻀﻠﻰ ﺑﺰﺭﮒ ﺍﺳﺖ.(174)

موضوع: داستان جنگ احد، حمله دوباره دشمن در جنگ احد (پس از پیروزی)، پاسخ مومنان در مقابل تبلیغات دشمن که تعداد و قدرت دشمن زیاد است، خدا ما را کافیست

قدرت و تعداد دشمن زیاد است! دشمن قوی و بی رحم است و نمی توانیم جلوی او بایستیم! چه کنیم؟ آیا باید کوتاه بیاییم؟

سوره آل عمران آیه 172

الَّذِینَ اسْتَجَابُوا لِلَّهِ وَالرَّسُولِ مِن بَعْدِ مَا أَصَابَهُمُ الْقَرْحُ لِلَّذِینَ أَحْسَنُوا مِنْهُمْ وَاتَّقَوْا أَجْرٌ عَظِیمٌ

ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻴﻜﻮﻛﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﺗﻘﻮﺍﭘﻴﺸﮕﺎﻥ ﺍﺯ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺭﺳﻮﻝ ﺭﺍ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺯﺧﻢ ﻭ ﺟﺮﺍﺣﺖ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ [ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻨﮕﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﺍﺣﺪ] ﺍﺟﺎﺑﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ، ﭘﺎﺩﺍﺷﻰ ﺑﺰﺭﮒ ﺍﺳﺖ.(172)  

موضوع: داستان جنگ احد، حمله دوباره دشمن در جنگ احد (پس از پیروزی)، مومن واقعی در سخت ترین شرایط نیز دست از اسلام نمیکشد، شرکت دوباره مجروحین در جنگ احد، برای عاقبت بخیری سابقه حضور در جبهه مهم نیست بلکه احسان و تقوای پس از آن لازم است

 تفسیر قطره ای حاج آقا قرائتی

سوره آل عمران آیه 168

الَّذِینَ قَالُوا لِإِخْوَانِهِمْ وَقَعَدُوا لَوْ أَطَاعُونَا مَا قُتِلُوا قُلْ فَادْرَءُوا عَنْ أَنفُسِکُمُ الْمَوْتَ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ

ﻫﻤﺎﻥ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ [ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﻛﻨﺎﺭﻩ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ]، ﻭ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ ، ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻧﺸﺎﻥ ﮔﻔﺘﻨﺪ: ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﻣﺎ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺮﺩﻧﺪ ﻛﺸﺘﻪ ﻧﻤﻰ ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﮕﻮ: [ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻣﺮﮒ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺷﻤﺎﺳﺖ] ﭘﺲ ﻣﺮﮒ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺩﻓﻊ ﻛﻨﻴﺪ، ﺍﮔﺮ ﺭﺍﺳﺘﮕﻮﻳﻴﺪ.(168)  

موضوع: داستان جنگ احد، مرگ فقط دست خدا، شهادت، منافقین، ویژگی های منافقین زخم زبان زدن به مومنین و نرفتن به جبهه

 اگر فلانی به جبهه نمی رفت شهید نمی شد! و زنده می ماند! آیا این منطق درست است؟

سوره آل عمران آیه 166 و 167

وَمَا أَصَابَکُمْ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ وَلِیَعْلَمَ الْمُؤْمِنِین

ﻭ ﺁﻧﭽﻪ [ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺍﺣﺪ] ﺭﻭﺯﻯ ﻛﻪ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ [ﻣﻮﻣﻦ ﻭ ﻣﺸﺮﻙ] ﺑﺎ ﻫﻢ ﺭﻭﻳﺎﺭﻭﻯ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺭﺳﻴﺪ ﺑﻪ ﺍﺫﻥ ﺧﺪﺍ ﺑﻮﺩ، [ﺗﺎ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﻛﻨﺪ] ﻭ ﻣﻮﻣﻨﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻌﻠﻮم ﻭ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﻳﺪ.(166)

وَلِیَعْلَمَ الَّذِینَ نَافَقُوا وَقِیلَ لَهُمْ تَعَالَوْا قَاتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَوِ ادْفَعُوا قَالُوا لَوْ نَعْلَمُ قِتَالًا لَّاتَّبَعْنَاکُمْ هُمْ لِلْکُفْرِ یَوْمَئِذٍ أَقْرَبُ مِنْهُمْ لِلْإِیمَانِ یَقُولُونَ بِأَفْوَاهِهِم مَّا لَیْسَ فِی قُلُوبِهِمْ وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا یَکْتُمُون

ﻭ ﻧﻴﺰ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻧﻔﺎﻕ ﻭ ﺩﻭﺭﻭﻳﻰ ﻭﺭﺯﻳﺪﻧﺪ، ﻣﻌﻠﻮم ﻭ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ. ﻭ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ: ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﺑﺠﻨﮕﻴﺪ ﻳﺎ [ﺍﺯ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻭ ﻛﻴﺎﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ] ﺩﻓﺎﻉ ﻛﻨﻴﺪ. ﮔﻔﺘﻨﺪ: ﺍﮔﺮ ﺟﻨﮕﻴﺪﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻴﻢ، ﻗﻄﻌﺎ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﭘﻴﺮﻭﻯ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻳﻢ. ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﻛﻔﺮ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺗﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻤﺎﻥ. ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻧﺸﺎﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﺭﺍ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻝ ﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ؛ ﻭ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ، ﺩﺍﻧﺎﺗﺮ ﺍﺳﺖ.(167)  

موضوع: جنگ احد، منافقین، فرار از جبهه کفر است، دفاع از وطن مقدس است، از ویژگی های منافقین این است که چیزهایی میگویند که در دلشان نیست

چرا ما مشکلات داریم و مصیبت بر ما وارد شده ولی دشمنان مشکلات ندارند و پیروز می شوند؟

سوره آل عمران آیه 165

أَوَلَمَّا أَصَابَتْکُم مُّصِیبَةٌ قَدْ أَصَبْتُم مِّثْلَیْهَا قُلْتُمْ أَنَّىٰ هَٰذَا قُلْ هُوَ مِنْ عِندِ أَنفُسِکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ

ﺁﻳﺎ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ [ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺍﺣﺪ] ﺁﺳﻴﺒﻰ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺭﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻰ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺩﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮﺵ ﺭﺍ [ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺑﺪﺭ ﺑﻪ ﺩﺷﻤﻦ] ﺭﺳﺎﻧﺪﻳﺪ، [ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﺑﻰ ﺻﺒﺮﻯ، ﺟﺰﻉ، ﻧﺎﺭﺍﺣﺘﻰ ﻭ ﺍﺿﻄﺮﺍﺏ] ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻴﺪ: ﺍﻳﻦ ﺁﺳﻴﺐ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻭ ﺍﺯ ﻛﺠﺎﺳﺖ؟ ﺑﮕﻮ: ﺍﺯ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺧﻮﺩ ﺷﻤﺎﺳﺖ [ﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﺛﺮ ﺳﺴﺘﻰ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ، ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ، ﻧﺰﺍﻉ ﻭ ﺍﺧﺘﻠﺎﻑ، ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺭﺳﻴﺪ]. ﻳﻘﻴﻨﺎ ﺧﺪﺍ ﺑﺮ ﻫﺮ ﻛﺎﺭﻯ ﺗﻮﺍﻧﺎﺳﺖ.(165)

موضوع: جنگ احد، علت مشکلات زندگی

چرا ما مشکلات داریم و مصیبت بر ما وارد شده ولی دشمنان مشکلات ندارند و پیروز می شوند؟

سوره آل عمران آیه 162 و 163


أَفَمَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَ اللَّهِ کَمَن بَاءَ بِسَخَطٍ مِّنَ اللَّهِ وَمَأْوَاهُ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمَصِیرُ

ﭘﺲ ﺁﻳﺎ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ [ﺑﺎ ﻃﺎﻋﺖ ﻭ ﻋﺒﺎﺩﺕ] ﺍﺯ ﺧﺸﻨﻮﺩﻯ ﺧﺪﺍ ﭘﻴﺮﻭﻯﻛﺮﺩﻩ، ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺴﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ [ﺑﺮ ﺍﺛﺮ ﮔﻨﺎﻩ] ﺑﻪ ﺧﺸﻤﻰ ﺍﺯ ﺳﻮﻯﺧﺪﺍ ﺳﺰﺍﻭﺍﺭ ﺷﺪﻩ؟ ﻭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺍﻭ ﺩﻭﺯﺥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺑﺪ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﮔﺎﻫﻰ ﺍﺳﺖ.(162)  

هُمْ دَرَجَاتٌ عِندَ اللَّهِ وَاللَّهُ بَصِیرٌ بِمَا یَعْمَلُونَ

ﻫﻤﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ [ﭼﻪ ﻣﻮﻣﻦ، ﭼﻪ ﻛﺎﻓﺮ] ﻧﺰﺩ ﺧﺪﺍ ﺩﺭﺟﺎﺕ ﻭ ﻣﻨﺰﻟﺖﻫﺎﻳﻰ [ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ] ﺍﺳﺖ، ﻭ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﻧﺠﺎم ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ، ﺑﻴﻨﺎﺳﺖ.(163)

موضوع: جنگ احد، درجات ایمان

سوره آل عمران آیه 161


وَمَا کَانَ لِنَبِیٍّ أَن یَغُلَّ وَمَن یَغْلُلْ یَأْتِ بِمَا غَلَّ یَوْمَ الْقِیَامَةِ ثُمَّ تُوَفَّىٰ کُلُّ نَفْسٍ مَّا کَسَبَتْ وَهُمْ لَا یُظْلَمُونَ

ﻫﻴﭻ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﻯ ﺭﺍ ﻧﺴﺰﺩ ﻛﻪ [ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺍﻝ، ﻏﻨﺎﻳﻢ، ﺳﺎﻳﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﻪ ﺍﻣﺖ ﺧﻮﺩ] ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻭﺭﺯﺩ ﻭ ﻫﺮ ﻛﻪ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻛﻨﺪ، ﺭﻭﺯ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺑﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻴﺎﻳﺪ؛ ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ، ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺘﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﻤﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ.(161)

موضوع: جنگ احد، پاک و منزه بودن پیامبر ص از هر گونه خیانت

سوره آل عمران آیه 157 و 158


وَلَئِن قُتِلْتُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَوْ مُتُّمْ لَمَغْفِرَةٌ مِّنَ اللَّهِ وَرَحْمَةٌ خَیْرٌ مِّمَّا یَجْمَعُونَ
ﻭ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﺷﻬﻴﺪ ﺷﻮﻳﺪ ﻳﺎ ﺑﻤﻴﺮﻳﺪ، ﻳﻘﻴﻨﺎ ﺁﻣﺮﺯﺵ ﻭ ﺭﺣﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺧﺪﺍ، ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ [ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﻣﺎﻝ ﻭ ﻣﻨﺎﻝ ﺩﻧﻴﺎ] ﺟﻤﻊ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ.(157)

وَلَئِن مُّتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَى اللَّهِ تُحْشَرُونَ
ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﻤﻴﺮﻳﺪ ﻳﺎ ﺷﻬﻴﺪ ﺷﻮﻳﺪ، ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺧﺪﺍ ﻣﺤﺸﻮﺭ ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﺷﺪ.(158)

موضوع: داستان جنگ احد، مرگ فقط دست خدا، شهادت

 اگر فلانی به جبهه نمی رفت شهید نمی شد! و زنده می ماند! آیا این منطق درست است؟

سوره آل عمران آیه 156


یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَکُونُوا کَالَّذِینَ کَفَرُوا وَقَالُوا لِإِخْوَانِهِمْ إِذَا ضَرَبُوا فِی الْأَرْضِ أَوْ کَانُوا غُزًّى لَّوْ کَانُوا عِندَنَا مَا مَاتُوا وَمَا قُتِلُوا لِیَجْعَلَ اللَّهُ ذَٰلِکَ حَسْرَةً فِی قُلُوبِهِمْ وَاللَّهُ یُحْیِی وَیُمِیتُ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ

ﺍﻯ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﻤﺎﻥ! ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻧﺒﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﻔﺮ ﻭﺭﺯﻳﺪﻧﺪ ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻧﺸﺎﻥ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﻔﺮ ﺭﻓﺘﻨﺪ [ﻭ ﺩﺭ ﺳﻔﺮ ﻣﺮﺩﻧﺪ] ﻭ ﻳﺎ ﺟﻬﺎﺩﮔﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ [ﻭ ﺷﻬﻴﺪ ﺷﺪﻧﺪ]، ﮔﻔﺘﻨﺪ: ﺍﮔﺮ ﻧﺰﺩ ﻣﺎ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻧﻤﻰ ﻣﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺷﻬﻴﺪ ﻧﻤﻰ ﺷﺪﻧﺪ. [ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﺮﺍﻥ ﺍﻋﺘﻨﺎ ﻧﻜﻨﻴﺪ] ﺗﺎ ﺧﺪﺍ ﺍﻳﻦ [ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻭ ﮔﻔﺘﺎﺭ] ﺭﺍ ﺣﺴﺮﺗﻰ ﺩﺭ ﺩﻝ ﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ. ﻭ ﺧﺪﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺯﻧﺪﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻣﻰ ﻣﻴﺮﺍﻧﺪ؛ ﻭ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﻧﺠﺎم ﻣﻰ ﺩﻫﻴﺪ، ﺑﻴﻨﺎﺳﺖ.(156)

موضوع: داستان جنگ احد، مرگ فقط دست خدا، شهادت

 اگر فلانی به جبهه نمی رفت شهید نمی شد! و زنده می ماند! آیا این منطق درست است؟

سوره آل عمران آیه 155

إِنَّ الَّذِینَ تَوَلَّوْا مِنکُمْ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ إِنَّمَا اسْتَزَلَّهُمُ الشَّیْطَانُ بِبَعْضِ مَا کَسَبُوا وَلَقَدْ عَفَا اللَّهُ عَنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ حَلِیم

ﻗﻄﻌﺎ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﺭﻭﺯﻯ ﻛﻪ [ﺩﺭ ﻧﺒﺮﺩ ﺍﺣﺪ] ﻛﻪ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ [ﻣﻮﻣﻦ ﻭ ﻣﺸﺮﻙ] ﺑﺎ ﻫﻢ ﺭﻭﻳﺎﺭﻭﻯ ﺷﺪﻧﺪ، ﺑﻪ ﺩﺷﻤﻦ ﭘﺸﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ، ﺟﺰ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺷﻴﻄﺎﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻟﻐﺰﺍﻧﻴﺪ، ﻭ ﻳﻘﻴﻨﺎ ﺧﺪﺍ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺖ؛ ﺯﻳﺮﺍ ﺧﺪﺍ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺁﻣﺮﺯﻧﺪﻩ ﻭ ﺑﺮﺩﺑﺎﺭ ﺍﺳﺖ.(155)

موضوع: جنگ، جنگ احد، آثار گناه، رحمت الهی

سوره آل عمران آیه 154


ثُمَّ أَنزَلَ عَلَیْکُم مِّن بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُّعَاسًا یَغْشَىٰ طَائِفَةً مِّنکُمْ وَطَائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنفُسُهُمْ یَظُنُّونَ بِاللَّهِ غَیْرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجَاهِلِیَّةِ یَقُولُونَ هَل لَّنَا مِنَ الْأَمْرِ مِن شَیْءٍ قُلْ إِنَّ الْأَمْرَ کُلَّهُ لِلَّهِ یُخْفُونَ فِی أَنفُسِهِم مَّا لَا یُبْدُونَ لَکَ یَقُولُونَ لَوْ کَانَ لَنَا مِنَ الْأَمْرِ شَیْءٌ مَّا قُتِلْنَا هَاهُنَا قُل لَّوْ کُنتُمْ فِی بُیُوتِکُمْ لَبَرَزَ الَّذِینَ کُتِبَ عَلَیْهِمُ الْقَتْلُ إِلَىٰ مَضَاجِعِهِمْ وَلِیَبْتَلِیَ اللَّهُ مَا فِی صُدُورِکُمْ وَلِیُمَحِّصَ مَا فِی قُلُوبِکُمْ وَاللَّهُ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ
ﺳﭙﺲ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﻧﺪﻭﻩ ﻭ ﻏﻢ، ﺧﻮﺍﺏ ﺁﺭﺍم ﺑﺨﺸﻰ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﻓﺮﻭﺩ ﺁﻣﺪ ﻛﻪ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ [ﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﺛﺮ ﭘﺸﻴﻤﺎﻧﻰ، ﺩﺳﺖ ﺍﺯ ﻓﺮﺍﺭ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺁﻣﺪﻳﺪ] ﻓﺮﺍ ﮔﺮﻓﺖ ، ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﺣﻔﻆ ﺟﺎﻧﺸﺎﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ [ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﭘﺮ ﺣﺎﺩﺛﻪ] ﭘﺮﻳﺸﺎﻥ ﺧﺎﻃﺮ ﻭ ﻏﻤﮕﻴﻦ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ، ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺧﺪﺍ ﮔﻤﺎﻥ ﻧﺎﺣﻖ ﻭ ﻧﺎﺭﻭﺍ ﻫﻢ ﭼﻮﻥ ﮔﻤﺎﻥ ﻫﺎﻯ [ﺯﻣﺎﻥ] ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ ﻣﻰ ﺑﺮﺩﻧﺪ [ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺧﺪﺍ ﻭﻋﺪﻩ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺩﺍﺩﻩ ﭘﺲ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﺮ ﻗﻴﺪ ﻭ ﺷﺮﻃﻰ ﺣﻖ ﻣﺴﻠﻢ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺳﺖ! ﺍﻣﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﺷﻜﺴﺖ ﺧﻮﺭﺩﻧﺪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻭﻋﺪﻩ ﺧﺪﺍ ﺩﭼﺎﺭ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ] ﮔﻔﺘﻨﺪ: ﺁﻳﺎ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ [ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ] ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﻯ ﻫﺴﺖ؟ ﺑﮕﻮ: ﻳﻘﻴﻨﺎ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻫﻤﻪ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺧﺪﺍﺳﺖ. [ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺧﺪﺍ ﻭﻋﺪﻩ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﺪﻭﻥ ﻗﻴﺪ ﻭ ﺷﺮﻁ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻤﺎ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮﺩ، ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﻭﻋﺪﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ، ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺻﺒﺮ ﻭ ﺗﻘﻮﺍ، ﻭ ﺷﻜﺴﺖ ﻣﻌﻠﻮﻝ ﺳﺴﺘﻰ ﻭ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ]. ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻝ ﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﺭﺍ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻧﻤﻰ ﺳﺎﺯﻧﺪ، ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ: ﺍﮔﺮ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ [ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ] ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﻯ ﺑﻮﺩ [ﻭ ﻭﻋﺪﻩ ﺧﺪﺍ ﻭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺩﺍﺷﺖ] ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﻧﻤﻰ  ﺷﺪﻳﻢ. ﺑﮕﻮ: ﺍﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﻫﻢ ﺑﻮﺩﻳﺪ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﺑﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﻟﺎﺯم ﻭ ﻣﻘﺮﺭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ، ﻳﻘﻴﻨﺎ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺧﻮﺍﺑﮕﺎﻩ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ [ﺩﺭ ﻣﻌﺮﻛﻪ ﺟﻬﺎﺩ ﻭ ﺟﻨﮓ] ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻣﻰ ﺁﻣﺪﻧﺪ. ﻭ [ﺗﺤﻘﻖ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ] ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ [ﺍﺯ ﻧﻴﺖ ﻫﺎ] ﺩﺭ ﺳﻴﻨﻪ ﻫﺎﻯ ﺷﻤﺎﺳﺖ [ﺩﺭ ﻣﻘﺎم ﻋﻤﻞ] ﺑﻴﺎﺯﻣﺎﻳﺪ، ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ [ﺍﺯ ﻋﻴﻮﺏ ﻭ ﺁﻟﻮﺩﮔﻰ ﻫﺎ] ﺩﺭ ﺩﻝ ﻫﺎﻯ ﺷﻤﺎﺳﺖ، ﺧﺎﻟﺺ ﻭ ﭘﺎﻙ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪ؛ ﻭ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺳﻴﻨﻪ ﻫﺎﺳﺖ، ﺩﺍﻧﺎﺳﺖ.(154)  

موضوع: جنگ، جنگ احد، خواب، وعده الهی

سوره آل عمران آیه 153

إِذْ تُصْعِدُونَ وَلَا تَلْوُونَ عَلَىٰ أَحَدٍ وَالرَّسُولُ یَدْعُوکُمْ فِی أُخْرَاکُمْ فَأَثَابَکُمْ غَمًّا بِغَمٍّ لِّکَیْلَا تَحْزَنُوا عَلَىٰ مَا فَاتَکُمْ وَلَا مَا أَصَابَکُمْ وَاللَّهُ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ

[ﻳﺎﺩ ﻛﻨﻴﺪ] ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ [ﺍﺯ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺟﻨﮓ ﺍﺣﺪ] ﺗﺎ ﻣﺮﺯ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺷﺪﻥ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﻩ ﻫﺎ ﺩﻭﺭ ﻣﻰ ﺷﺪﻳﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﻰ ﻛﺮﺩﻳﺪ، ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻰ ﻛﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ [ﻛﻪ ﺍﺟﺎﺑﺖ ﺩﻋﻮﺗﺶ ﻭﺍﺟﺐ ﺍﺳﺖ] ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﭘﺸﺖ ﺳﺮﺗﺎﻥ ﻓﺮﺍ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪ، ﭘﺲ ﺧﺪﺍ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﻭﻫﻰ ﺭﻭﻯ ﺍﻧﺪﻭﻫﻰ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺑﺮ ﺁﻧﭽﻪ [ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﻭ ﻏﻨﻴﻤﺖ] ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺘﺎﻥ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ [ﺍﺯ ﺁﺳﻴﺐ ﻭ ﻣﺼﻴﺒﺖ] ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺭﺳﻴﺪﻩ، ﺍﻧﺪﻭﻫﮕﻴﻦ ﻧﺸﻮﻳﺪ؛ ﻭ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﻧﺠﺎم ﻣﻰ ﺩﻫﻴﺪ، ﺁﮔﺎﻩ ﺍﺳﺖ.(153)

موضوع: جنگ، جنگ احد، تبعیت از رهبر

سوره آل عمران آیه 152

وَلَقَدْ صَدَقَکُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُم بِإِذْنِهِ حَتَّىٰ إِذَا فَشِلْتُمْ وَتَنَازَعْتُمْ فِی الْأَمْرِ وَعَصَیْتُم مِّن بَعْدِ مَا أَرَاکُم مَّا تُحِبُّونَ مِنکُم مَّن یُرِیدُ الدُّنْیَا وَمِنکُم مَّن یُرِیدُ الْآخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَکُمْ عَنْهُمْ لِیَبْتَلِیَکُمْ وَلَقَدْ عَفَا عَنکُمْ وَاللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ

ﻭ ﻳﻘﻴﻨﺎ ﺧﺪﺍ ﻭﻋﺪﻩ ﺍﺵ ﺭﺍ [ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺍﺣﺪ]ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻤﺎ ﺗﺤﻘﻖ ﺩﺍﺩ، ﺁﻥ ﮔﺎﻩ ﻛﻪ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺍﻭ ﺗﺎ ﻣﺮﺯ ﺭﻳﺸﻪ ﻛﻦ ﺷﺪﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﺸﺘﻴﺪ، ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺳﺴﺖ ﺷﺪﻳﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ [ﺟﻨﮓ ﻭ ﻏﻨﻴﻤﺖ ﻭ ﺣﻔﻆ ﺳﻨﮕﺮﻯ ﻛﻪ ﻣﺤﻞ ﺭﺧﻨﻪ ﺩﺷﻤﻦ ﺑﻮﺩ] ﺑﻪ ﻧﺰﺍﻉ ﻭ ﺳﺘﻴﺰ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻴﺪ، ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ [ﺩﺭ ﺷﺮﻭﻉ ﺟﻨﮓ] ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﻭ ﻏﻨﻴﻤﺖ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻴﺪ، ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ [ﺍﺯ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺣﻔﻆ ﺳﻨﮕﺮ] ﺳﺮﭘﻴﭽﻰ ﻛﺮﺩﻳﺪ، ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﺩﻧﻴﺎ ﺭﺍ می ﺧﻮﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺁﺧﺮﺕ ﺑﻮﺩ، ﺳﭙﺲ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻜﻪ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﻛﻨﺪ ﺍﺯ [ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺑﺮ] ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ؛ ﻭ ﺧﺪﺍ ﺑﺮ مؤﻣﻨﺎﻥ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻓﻀﻞ ﺍﺳﺖ.(152) 

موضوع: داستان جنگ احد، وعده ها و کمک های خدا بمعنای انکار ابزار دنیایی و تلاش کردن نیست، علل شکست در جنگ احد فشلتم تنازعتم عصیتم، همه رزمنده ها مخلص نیستند و بعضی اهداف دنیایی دارند، عامل شکستهای بیرونی عوامل درونیست

سوره آل عمران آیه 147


وَمَا کَانَ قَوْلَهُمْ إِلَّا أَن قَالُوا رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَإِسْرَافَنَا فِی أَمْرِنَا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْکَافِرِینَ

ﻭ ﺳﺨﻦ ﺁﻧﺎﻥ [ﺩﺭ ﮔﺮﻣﺎ ﮔﺮم ﻭ ﺳﺨﺘﻰ ﺟﻨﮓ] ﺟﺰ ﺍﻳﻦ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ: ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺍ! ﮔﻨﺎﻫﺎﻥ ﻣﺎ ﻭ ﺯﻳﺎﺩﻩ ﺭﻭﻯ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻣﺎ ﺑﺒﺨﺶ ﻭ ﻗﺪم ﻫﺎﻳﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺑﺪﺍﺭ ﻭ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﺮ ﮔﺮﻭﻩ ﻛﺎﻓﺮﺍﻥ ﻳﺎﺭﻯ ﺩﻩ.(147)

موضوع: تاریخ انبیا همراه با مبارزه بوده، حضور عرفا و علمای ربانی در جنگ ها، ممکن است شکست ها به خاطر گناهان باشد، استفاده از قوای معنوی در کنار قوای جسمی، دعا، اول استغفار سپس کمک خواستن و درخواست پیروزی از خدا

سوره آل عمران آیه 146

وَکَأَیِّن مِّن نَّبِیٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّیُّونَ کَثِیرٌ فَمَا وَهَنُوا لِمَا أَصَابَهُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَمَا ضَعُفُوا وَمَا اسْتَکَانُوا وَاللَّهُ یُحِبُّ الصَّابِرِینَ

ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻧﺒﻮﻫﻰ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﺴﻠﻚ [ﻭ ﻛﺎﻣﻠﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻳﻦ] ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﻭ ﺑﺎ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺟﻨﮕﻴﺪﻧﺪ، ﭘﺲ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺁﺳﻴﺐ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺳﻴﺪ، ﺳﺴﺘﻰ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻧﺎﺗﻮﺍﻥ ﻧﺸﺪﻧﺪ ﻭ [ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺩﺷﻤﻦ] ﺳﺮ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻭ ﻓﺮﻭﺗﻨﻰ ﻓﺮﻭﺩ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻧﺪ؛ ﻭ ﺧﺪﺍ ﺷﻜﻴﺒﺎﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ.(146)

موضوع: تاریخ انبیا همراه با مبارزه بوده، حضور عرفا و علمای ربانی در جنگ ها، ثابت قدم بودن در مبارزه، صبر