سوره بقره آیه 282

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا تَدَایَنتُم بِدَیْنٍ إِلَىٰ أَجَلٍ مُّسَمًّى فَاکْتُبُوهُ وَلْیَکْتُب بَّیْنَکُمْ کَاتِبٌ بِالْعَدْلِ وَلَا یَأْبَ کَاتِبٌ أَن یَکْتُبَ کَمَا عَلَّمَهُ اللَّهُ فَلْیَکْتُبْ وَلْیُمْلِلِ الَّذِی عَلَیْهِ الْحَقُّ وَلْیَتَّقِ اللَّهَ رَبَّهُ وَلَا یَبْخَسْ مِنْهُ شَیْئًا فَإِن کَانَ الَّذِی عَلَیْهِ الْحَقُّ سَفِیهًا أَوْ ضَعِیفًا أَوْ لَا یَسْتَطِیعُ أَن یُمِلَّ هُوَ فَلْیُمْلِلْ وَلِیُّهُ بِالْعَدْلِ وَاسْتَشْهِدُوا شَهِیدَیْنِ مِن رِّجَالِکُمْ فَإِن لَّمْ یَکُونَا رَجُلَیْنِ فَرَجُلٌ وَامْرَأَتَانِ مِمَّن تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدَاءِ أَن تَضِلَّ إِحْدَاهُمَا فَتُذَکِّرَ إِحْدَاهُمَا الْأُخْرَىٰ وَلَا یَأْبَ الشُّهَدَاءُ إِذَا مَا دُعُوا وَلَا تَسْأَمُوا أَن تَکْتُبُوهُ صَغِیرًا أَوْ کَبِیرًا إِلَىٰ أَجَلِهِ ذَٰلِکُمْ أَقْسَطُ عِندَ اللَّهِ وَأَقْوَمُ لِلشَّهَادَةِ وَأَدْنَىٰ أَلَّا تَرْتَابُوا إِلَّا أَن تَکُونَ تِجَارَةً حَاضِرَةً تُدِیرُونَهَا بَیْنَکُمْ فَلَیْسَ عَلَیْکُمْ جُنَاحٌ أَلَّا تَکْتُبُوهَا وَأَشْهِدُوا إِذَا تَبَایَعْتُمْ وَلَا یُضَارَّ کَاتِبٌ وَلَا شَهِیدٌ وَإِن تَفْعَلُوا فَإِنَّهُ فُسُوقٌ بِکُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَیُعَلِّمُکُمُ اللَّهُ وَاللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ

ﺍﻯ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﻤﺎﻥ، ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﻗﺮﺽ ﻭ ﻧﺴﻴﻪ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻣﻌﻴّﻦ، ﺳﻨﺪ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ، ﻭ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺩﺭﺳﺘﻜﺎﺭﻯ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ، ﻭ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﺎﺗﺐ ﺍﺯ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻛﻨﺪ، ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﻭﻯ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺁﻣﻮﺧﺘﻪ ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ، ﻭ ﻣﺪﻳﻮﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺭﺍ ﺍﻣﻠﺎء ﻛﻨﺪ، ﻭ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﺑﺘﺮﺳﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻘﺮّﺭ ﺷﺪﻩ ﭼﻴﺰﻯ ﻧﻜﺎﻫﺪ، ﻭ ﺍﮔﺮ ﻣﺪﻳﻮﻥ ﺳﻔﻴﻪ ﻳﺎ ﻧﺎﺗﻮﺍﻥ (ﺻﻐﻴﺮ) ﺍﺳﺖ ﻭ ﺻﻠﺎﺣﻴّﺖ ﺍﻣﻠﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭﻟﻰّ ﺍﻭ ﺑﻪ ﻋﺪﻝ ﻭ ﺩﺭﺳﺘﻰ ﺍﻣﻠﺎ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﻭ ﺗﻦ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺧﻮﺩ (ﺍﺯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻋﺎﺩﻝ) ﮔﻮﺍﻩ ﺁﺭﻳﺪ، ﻭ ﺍﮔﺮ ﺩﻭ ﻣﺮﺩ ﻧﻴﺎﺑﻴﺪ ﻳﻚ ﻣﺮﺩ ﻭ ﺩﻭ ﺯﻥ، ﺍﺯ ﻫﺮ ﻛﻪ (ﺑﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ) ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﮔﻮﺍﻩ ﮔﻴﺮﻳﺪ ﺗﺎ ﺍﮔﺮ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﻭ ﺯﻥ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﻨﺪ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮﺵ ﺁﻭﺭﺩ، ﻭ ﻫﺮ ﮔﺎﻩ ﺷﻬﻮﺩ ﺭﺍ (ﺑﻪ ﻣﺤﻜﻤﻪ) ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﻣﺘﻨﺎﻉ ﺍﺯ ﺭﻓﺘﻦ ﻧﻜﻨﻨﺪ، ﻭ ﺩﺭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺁﻥ ﺗﺎ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﻴّﻦ ﻣﺴﺎﻣﺤﻪ ﻧﻜﻨﻴﺪ ﭼﻪ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﭼﻪ ﺑﺰﺭﮒ ﺑﺎﺷﺪ. ﺍﻳﻦ ﻋﺎﺩﻟﺎﻧﻪ ﺗﺮ ﺍﺳﺖ ﻧﺰﺩ ﺧﺪﺍ ﻭ ﻣﺤﻜﻤﺘﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻭ ﻧﺰﺩﻳﻜﺘﺮ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷﻚّ ﻭ ﺭﻳﺒﻰ ﺩﺭ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﭘﻴﺶ ﻧﻴﺎﻳﺪ (ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺰﺍﻉ ﺷﻮﺩ) ﻣﮕﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻧﻘﺪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﻴﺎﻥ ﺷﻤﺎ ﺑﺮﻭﺩ، ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﺎﻛﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﻨﻮﻳﺴﻴﺪ، ﻭ ﮔﻮﺍﻩ ﮔﻴﺮﻳﺪ ﻫﺮ ﮔﺎﻩ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻛﻨﻴﺪ، ﻭ ﻧﺒﺎﻳﺴﺖ ﺑﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻭ ﮔﻮﺍﻩ ﺿﺮﺭﻯ ﺭﺳﺪ (ﻭ ﺑﻰ ﺍﺟﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ)، ﻭ ﺍﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻳﺪ. ﻭ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﺑﺘﺮﺳﻴﺪ ﻭ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺩﺍﻧﺎﺳﺖ.(282)

موضوع: حقوق، نکاتی که در قرض دادن و گرفتن و معامله نسیه باید رعایت شود، نوشتن بدهکاری و طلب کاری در معامله نسیه، شهادت در مسائل مالی، شهادت مرد و زن، باسواد نباید در حل مشکل مردم به کمک سوادش ابایی داشته باشد، علت برابر بودن شهادت دو زن با شهادت یک مرد

تفسیر قطره ای حاج آقا قرائتی